Dit gaat om leven en dood. Laat senioren dus meedenken over Wet voltooid leven

Na een lange aanloop diende D66-Kamerlid Pia Dijkstra in de zomer van 2020 het initiatiefwetsvoorstel ‘voltooid leven’ in. Dat voorstel moet tegemoetkomen aan de behoefte van de ‘gezonde’ oudere van 75 jaar of ouder met een actuele weloverwogen wens om zijn of haar leven actief te beëindigen.

Het voorstel is politiek bezien een heet hangijzer. In het kabinet (Rutte III) viel er dan ook geen overeenstemming over te bereiken. Het is één ­reden waarom D66 bij de vorming van het nieuwe kabinet geen brood ziet in een nieuwe coalitie met de ChristenUnie. Zaterdag heeft ook het CDA-congres stevig stelling genomen.

Dat in een pluriform land zoals het onze verschillend wordt gedacht over zoiets fundamenteels als een waardig levenseinde is niet verwonderlijk. Het gaat nogal ergens om. Om leven en dood namelijk.

Seniorenorganisaties zien dat het onderwerp onder hun achterban ‘leeft’. Maar vooral ook dat er heel veel vragen zijn. Vragen die overigens ook in diverse rapporten al aan de orde werden gesteld: van het rapport van de commissie Schnabel uit 2016 tot het vorig jaar verschenen rapport van de commissie Van Wijngaarden.

Wat is een 'voltooid leven'?

Het gaat om vragen over de toegevoegde waarde van het voorstel en of die gezonde 75-plusser op wie het specifiek op gericht is wel bestaat. Vragen over wat eigenlijk wordt verstaan onder een ‘voltooid leven’, wie dat bepaalt, hoe consistent een wens tot levensbeëindiging is, of zou moeten zijn. Welke rol levensbeschouwing en religie in dezen spelen, wat het wetsvoorstel doet met de beeldvorming over ouderen, wat een en ander betekent voor de huidige ­euthanasiepraktijk, enzovoorts.

Vragen die antwoorden verdienen – en debat. Niet alleen in het parlement, maar vooral ook in de ­samenleving.

Laten we voorkomen dat een onderwerp als dit, een zaak van leven en dood, speelbal wordt van politiek met een kleine p, van handjeklap of bijvoorbeeld van uitruil bij de vorming van een nieuw kabinet.

Daarom doen seniorenorganisaties gezamenlijk (en dat is uniek te noemen) een oproep aan de politiek. Een waardig levenseinde, en breder: een waardige laatste levensfase, vraagt om een waardig debat. Laten we dat éérst met elkaar voeren en vervolgens bezien wat nodig is. Wij nemen daar graag onze verantwoordelijkheid in, door met onze leden overal in het land het gesprek aan te gaan.     

De auteur is voorzitter van de Koepel Gepensioneerden. Hij verwoordt deze mening mede namens Anbo, KBO-PCOB, Noom, FASv en KBO Brabant.